اصول طراحی فضای سبز

چگونه یک فضای سبز دلنشین، شیک و منحصر به فرد طراحی کنیم

فضای سبز و اهمیت آن برای ما انسان‌هایی که در خانه‌های کوچک آپارتمانی زندگی می‌کنیم، بسیار روشن است. این روزها، هر کسی دوست دارد که قسمتی از خانه خود را با گل یا گیاهی تزیین کند و مقداری از طراوت طبیعت را به خانه خود بیاورد. سوالی که در چنین مواقعی از ذهن ما عبور می‌کند این است که چگونه می‌توانیم یک فضای سبز اختصاصی برای خود طراحی کنیم؟ این سوال را باید از جوانب متعددی بررسی کنیم تا به جواب دلخواه شما برسیم و بتوانیم یک فضای سبز دلنشین، شیک و منحصر به فرد برای خودمان طراحی کنیم. لطفا با ما و نکات طراحی فضای سبز همراه باشید.

فضای سبز شامل چه قسمت‌هایی از خانه می‌شود؟

بسیاری از مردم فکر می‌کنند که برای داشتن یک فضای سبز زیبا باید متراژهای زیادی را به درخت و چمنکاری اختصاص دهند. داشتن متراژ زیاد برای فضای سبز، گزینه بهتری است اما در آپارتمان‌های کوچک هم می‌توان یک گوشه دنج پر از گل و گیاه را طراحی کرد. فراموش نکنید که هر قسمت از خانه که با یک گلدان پر شود، قسمتی از فضای سبز خانه شما محسوب می‌شود. شما باید به کمک قدرت خلاقیت ذهن خود، از قسمت به قسمت آپارتمان یا خانه بهترین استفاده را بکنید؛ فراموش نکنید که محدودیت‌ در فضا و امکانات به راحتی تبدیل به یک فرصت برای خلاقیت می‌شوند.

یک راهکار صددرصد کاربردی برای افزایش خلاقیت:

ممکن است از ما سوال کنید که ما اشتیاق زیادی به طراحی فضای سبز مخصوص به خودمان داریم اما چطور می‌توانیم از پس چنین طراحی‌ای بربیاییم؟ بهترین مسیر برای گرفتن ایده ابتدایی چیست؟

وبسایت‌های مخصوص طراحی فضای سبز، بهترین گزینه برای افزایش خلاقیت ذهن هستند؛ حتی بهترین طراح‌های داخلی نیز، ایده‌های اولیه کار خود را از سایت‌هایی نظیر پینترست دریافت می‌کنند. شما علاوه بر استفاده از سایت‌هایی نظیر پینترست، می‌توانید با جستجوی عبارت زیر در گوگل، به بهترین نتیجه‌ها برای استفاده از حداقل فضای خانه برسید:

چه عواملی در اجرای فضای سبز دخیل هستند؟

طراحی و اجرای فضای سبز، در هر موقعیت جغرافیایی دغدغه‌ها و نگرانی‌های متفاوتی دارد. ایران کشوری با آب و هوای چهار فصل است، در نتیجه در هر استان با شرایط گوناگونی روبرو خواهیم بود. اولین قدم برای طراحی یک فضای سبز، دقت به عوامل موثر در طراحی شماست. موارد زیر مهم‌ترین مولفه‌های تاثیرگذار در طراحی فضای سبز هستند که با توجه به صحبت‌های طراحان داخلی و طراحان فضای سبز، به دست ما رسیده‌اند، آن‌ها را با دقت مرور کنید.

1. عامل نور

تابش و بازتابش پرتوهای خورشید در میان شاخ و برگ درختان و گیاهان از جمله زیباترین قسمت‌های یک فضای سبز است اما همه چیز به این سادگی هم نخواهد بود. نور محیط یا نور خورشید بسیار مهم و تایین‌کننده است. جهت تابش نور خورشید و شدت آن در انتخاب نوع گل‌ها بسیار مهم هستند، چراکه برخی از گیاهان تاب تحمل نور خورشید را ندارند و اگر در برابر تابش مستقیم آفتاب قرار بگیرند، پژمرده می‌شوند، از طرفی دیگر، برخی از گیاهان نیاز به نور زیادی دارند.

البته این نکته را هم از یاد نبرید که معمولا در فصل تابستان که خورشید با قدرت بیشتری پرتوافشانی می‌کند، فضاهای سبز، به اوج طراوت و زیبایی خود می‌رسند.

2. عامل آب

آب از جهات متفاوتی حائز اهمیت است. اولین مسئله میزان آب مصرفی است؛ اگر یک نگاه طولی به عامل آب داشته باشید، متوجه خواهید شد که هزینه آبیاری در طول یک سال بسیار بیشتر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد. پس همیشه به دنبال درخت‌ها و گیاهانی باشید که آب کمتری نیاز دارند یا دفعات آبیاری‌شان در طول روز یا هفته، کمتر از گیاهان دیگر است. عامل آب در فضای سبز ویلا یا باغ اهمیت بیشتری دارد، چراکه متراژ محیط سبز بیشتر است و نیاز به نظارت روزانه دارد.

همچنین باید به خاطر بسپارید که چمن طبیعی آب بیشتری نسبت به درخت‌ها و گیاهان مصرف می‌کند و معمولا نگهداری از آن سخت‌تر است؛ بهترین گزینه برای حل این مشکل، استفاده از چمن مصنوعی است.

با کلیک بر روی “فروشگاه چمن مصنوعی” بهترین گزینه‌های پیش روی خود را بررسی کنید.

3. عامل خاک و زمین

از آنجایی‌که بستر اصلی درختان، گل و گیاه خاک است، این عامل تاثیر بسزایی در فضای سبز شما خواهد گذاشت. بعضی از طراحان تصور می‌کنند که برای ایجاد یک فضای سبز عالی، باید یک تکه زمین یک‌دست در اختیار داشته باشند و معمولا می‌کوشند تا با صرف کردن منابع مالی زیاد، تکه‌سنگ‌ها را بردارند، چاله‌ها را پر کنند یا خاک را عوض کنند. سوالی که بسیاری از شما از طراحان فضای سبز می‌پرسید این است که چگونه یک روح و طراوت خاص به فضای سبز خود بدهیم؟

جواب بسیار ساده است: سعی کنید از ناهمواری‌های زمین خود بهترین استفاده را بکنید و آن‌ها را به جزوی از طراحی خود تبدیل کنید. این نکته به شما کمک می‌کند تا محیط خود را از مصنوعی شدن دور کنید و رنگ و بوی بهتری به آن بدهید.

4. عامل آب و هوا

آب و هوا عاملی است که صفر تا صد آن به موقعیت جغرافیایی شما مربوط می‌شود. به طول مثال، در قسمت‌هایی از کشور ما به صورت مرتب باران می‌بارد و طراوت و تازگی خاصی را به فضای سبز می‌دهد، در جایی دیگر، مشکل بارش باران و هوای گرم و خشک فضای سبز را تهدید می‌کند. دقت به آب و هوای محیط به شما کمک می‌کند تا در انتخاب گیاهان و درختان دقت بیشتری بکنید و بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید. همچنین به سرما و گرمای محل زندگی خود توجه کنید، چراکه سرمای بیش از حد، برخی از گیاهان را از بین می‌برد.

5. عامل هزینه و زمان

یکی از مسائلی که ممکن است در نگاه اول چندان اهمیت نداشته باشد، هزینه و زمانی است که شما برای نگهداری فضای سبز خود صرف می‌کنید. تصور کنید که همه عوامل بالا را در نظر گرفتید و فضایی کاملا منطبق با اقلیم خود را طراحی و اجرا کردید. اکنون که طرح شما عملی شده، مشکلاتی به وجود می‌آیند که باعث می‌شوند شما از طراحی خود دلسرد شوید. مشکلاتی مانند مقدار زمانی که باید صرف پرداختن به فضای سبز بکنید یا میزان بودجه ماهانه که باید صرف نگهداری از فضای سبز شود. ممکن است از خودتان بپرسید که با چه روشی ازین مشکلات دوری کنیم؟

توجه به مسائل زیر پیش از اجرای فضای سبز، بهترین روش است:

• میانگین هزینه ماهانه برای آب
• میانگین هزینه ماهانه برای کودبرگ و تقویت درختان، گیاهان و چمن‌ها
• میانگین هزینه ماهانه برای هرس کردن درختان و آراستن چمن‌های طبیعی
• نوع گل، چمن و درختان به کار رفته در فضای سبز و میانگین زمانی که در ماه برای نگهداری ازین نوع گیاه لازم است

بیشتر بخوانید: چمن مصنوعی چیست؟

اصول طراحی فضای سبز چیست؟

هر شغلی اصول و چارچوبی دارد که اهالی آن شغل باید آن‌ها را به خوبی بدانند. طراحی فضای سبز هم یک سری ساختار و اصول کلی دارد که شما در جایگاه طراحان خانگی، باید آن‌ها را به خوبی به خاطر بسپارید. موارد زیر، اصل‌هایی هستند که به شما کمک می‌کنند فضای سبز خود را به یک طراحی بسیار خاص و تکرارنشدنی تبدیل کنید، پس به هر گزینه با دقت فکر کنید و سعی کنید آن را به خوبی پیاده کنید.

1. “تعادل” لازمه یک طراحی اصولی است

تعادل به معنای رعایت تقارن یا عدم تقارن در طراحی است. در برخی از طراحی‌ها، اگر محیط را از وسط به دو نیم تقسیم کنیم، نیمه سمت راست و نیمه سمت چپ دقیقا شبیه به هم هستند از طرفی دیگر، در باقی طراحی‌ها چنین نکته‌ای رعایت نشده است یا به بیان دیگر رسالت این طرح رعایت تقارن نیست. پس یکی از نکات مهم، تصمیم‌گیری درباره ساخت یک فضای متقارن یا نامتقارن است.

2. هارمونی نقشی کلیدی دارد

هارمونی در طراحی به معنای یکپارچه بودن هر جز از فضای شما با اجزای دیگر است. تلاش کنید که هارمونی را به وسیله رعایت یک چارچوب‌ کلی یا دقت در رنگ‌های به‌کار رفته در محیط تنظیم کنید.

3. کنتراست بسیار مهم است

کنتراست یعنی برجسته کردن برخی از عناصر در یک تصویر. به طور مثال، شما قصد طراحی یک باغچه را دارید و در میان این باغچه، به شیوه‌های گوناگون یک آبشار یا آب‌نما را در چشم بازدیدکننده برجسته می‌کنید؛ در این طراحی، شما از کنتراست بهره برده‌اید. کنتراست و هارمونی مفاهیمی هستند که در کنار هم، طراحی شما را منحصر به فرد جلوه می‎‌دهند.

برای پیاده کردن این مفهوم در طراحی خود، به این فکر کنید که در بالکن یا حیاط شما، چه چیزی وجود دارد که ارزش برجسته شدن را داشته باشد؟ یک حوض یا آبنمای زیبا؟ یک باغچه خاص یا یک دیوار سبز؟ با این سرنخ‌ها، کار را شروع کنید.

چگونه فضای سبز طراحی کنیم؟ راهنمای قدم به قدم طراحی فضای سبز

حالا که اصول کلی و عوامل تاثیرگذار در فضای سبز را بررسی کردیم، احتمالا همگی به یک سوال رسیده‌ایم:

همه این حرف‌ها به کنار، دقیقا چگونه باید یک فضای سبز شخصی طراحی کنیم؟

مسائل زیادی در اصول اجرای فضای سبز تاثیرگذار هستند و تلاش ما به شکلی بود که این عوامل را بصورت دسته‌بندی شده بررسی کنیم تا اشتباه‌ها را به حداقل برسانیم. حالا که این عوامل را به خوبی می‌دانیم و ذهنمان هم تا حدودی برای طراحی کردن تحریک شده است، پیش به سوی یک آموزش گام به گام اصولی برای طراحی یک فضای سبز دلنشین.

قدم اول: آنالیز موقعیت؛

در قدم اول، شما باید زمین مورد نظر را از جوانب مختلف (که در بخش‌های قبلی به آن پرداختیم) بررسی کنید تا با پیچ و خم آن آشنا شوید. چه موانعی سر راه ما هستند؟ آیا زمین ما تخته‌سنگ‌ها یا چاله‌های زیادی دارد؟ خاک در چه وضعیتی است؟ آب و هوای این قسمت از زمین چگونه است؟ وضعیت فشار آب چطور است؟ اگر با یک بالکن یا حیاط روبرو هستیم، شرایط بالکن و حیاط چگونه است؟ یا موانعی مثل شوفاژ یا اسپلیت در کادر ما قرار دارد؟ آیا باید این مسائل را در دل طراحی خود جا بدهیم؟

قدم دوم: تنظیم یک نقشه کلی؛

وقتی که زمین را بررسی کردید، وقت آن رسیده که یک نقشه کلی برای طراحی خود تنظیم کنید. برخی از طراحان حرفه‌ای از نرم‌افزارهای پیشرفته برای این کار استفاده می‌کنند؛ شما می‌توانید از یک تکه کاغذ به بهترین شکل استفاده کنید و طرح خود را بر آن پیاده کنید. سعی کنید از اصول کلی طراحی مانند تعادل، کنتراست و هارمونی به بهترین شکل استفاده کنید.

قدم سوم: برآورد هزینه و زمان؛

در قسمت‌های قبلی درباره این موضوع مفصل صحبت کردیم.

قدم چهارم: مشورت با یک متخصص؛

هر چقدر هم که ما در امر طراحی فضای سبز حرفه‌ای عمل کنیم، همچنان نیاز داریم که با یک متخصص مشورت کنیم. خبر خوبی که برای شما داریم این است که متخصصان طراحی مجموعه چمنزار آماده مشورت با شما در استفاد از چمن مصنوعی و بکارگیری آن در فضای سبز هستند؛ با کلیک کردن بر روی عبارت «ارتباط با ما» به صفحه اطلاعات تماس هدایت می‌شوید. امیدواریم از این فرصت به بهترین شکل استفاده کنید.

قدم پنجم: تایید طرح اولیه؛

زمانی‌که طرح را بر روی کاغذ آوردید، زیر و بم آن را سنجیدید، هزینه‌ها را تخمین زدید و با یک متخصص مشورت کردید، زمان آن رسیده که ایده خود را تایید کنید تا وارد مرحله اجرا وارد شود.

قدم آخر: اجرای طرح

بلاخره خلاقیت شما نتیجه داد و طراحی شما به قسمت شیرین اجرا رسید؛ در این قسمت، باید مسائلی مثل لوله‌کشی برای آب‌نماها، مسیرهای عبور آب برای آبیاری و برق مورد نیاز به دقت بررسی شود. فراموش نکنید که در هر کدام ازین زمینه‌ها، با متخصص مربوط مشورت کنید.

نرم افزار طراحی فضای سبز چیست؟

بسیاری از کسانی که به فکر طراحی فضای سبز هستند، این سوال را از کارشناسان و متخصصان ما پرسیده‌اند که آیا نرم افزار کاربردی و مفیدی برای طراحی فضای سبز وجود دارد؟

نرم افزارهای زیادی برای طراحی فضای سبز وجود دارد. برخی از آن‌ها، رابط کاربری ساده‌ای دارند و به شما اجازه می‌دهند که به راحتی طرح اولیه مخصوص فضای سبز خود را به دست آورید. دقت کنید که نرم افزارهای زیادی برای این منظور ساخته شده‌اند و اسم‌های متفاوتی هم دارند؛ ما از میان این نرم افزارهای طراحی فضای سبز، اپلیکیشن Garden Planner را به شما پیشنهاد می‌کنیم؛ ما این نرم افزار را تست کردیم و به این نتیجه رسیدیم که علاوه بر رابط کاربری نسبتا ساده، امکانات دیگری هم برای شما طراحان خانگی خواهد داشت.

جمع‌بندی

ما به سادگی به شما گفتیم که چه عوامل و مشکلاتی در طراحی فضای سبز پیش رویتان خواهند بود. بعد از آن تلاش کردیم تا اصولی برای طراحی یک فضای سبز ساده اما زیبا را به شما معرفی کنیم، اصولی که طراحان داخلی از آن استفاده می‌کنند. در پایان، یک برنامه مختصر اما دقیق برای شما طراحی کردیم که به وسیله آن بتوانید موقعیت خود را به بهترین شکل طراحی کنید و از زیبایی و طروات آن لذت ببرید.

فراموش نکنید که همیشه باید از محدودیت‌ها بهترین استفاده را بکنید. هر کسی می‌تواند به کمک ذهن خلاق خود، نوآوری‌های بسیاری در طراحی فضای سبز خصوصی بکند؛ لطفا در قسمت کامنت‌ها، ایده‌های خود را با ما و دیگر مخاطبان سایت چمنزار به اشتراک بگذارید.