تاریخچه چمن مصنوعی ورزشی
از نخستین روزهای شکل گیری ورزش فوتبال مدرن در اواخر قرن ۱۹ میلادی، ایجاد و نگهداری چمن طبیعی در شرایط ایده آل و مناسب برای تأمین حداقل های استاندارد کیفی، بزرگترین چالش پیش روی مدیران و فعالان این رشته ورزشی بود. همین دغدغه با شدت بسیار بیشتری در ورزش های مشابه یعنی فوتبال آمریکایی و راگبی اروپایی وجود داشت. به طوری‌که ترمیم و تجدید ساختار و سلامت چمن طبیعی پس از هر بازی فوتبال در لیگ حرفه‌ای آمریکا به یک معضل لاینحل تبدیل شده بود.
فوتبال آمریکایی به دلیل ماهیت خشن، پرتحرّک و با برخوردهای فیزیکی سنگین و بی رحمانه، شهرت و محبوبیت فراوانی در میان مردم منطقه آمریکای شمالی دارد که گرایش اجتماعی و فرهنگی به سوی آن، سبب گردش مالی و رونق اقتصادی عظیمی می‌گردد. پس از پایان جنگ جهانی دوم و برقراری آرامش نسبی و افزایش رشد اقتصادی و ارتقا سطح زندگی در جوامع کشورهای درگیر جنگ، فرصت دوباره‌ای پیش آمد تا مردم به تفریحات و سرگرمی‌های متنوع بپردازند که تماشای مسابقات حرفه‌ای رشته‌های ورزشی گوناگون یکی از این موارد بود.
در خلال همین سال‌ها، لیگ حرفه‌ای فوتبال آمریکایی با شور و حرارت بی سابقه ای پیگیری میشد و به طبَع آن، زمین چمن طبیعی ورزشگاه‌ها زیر فشار دوچندانی قرار داشت. آسیب وارد شده به چمن طبیعی استادیوم ها در جریان هر بازی روتین، همواره نارضایتی بازیکنان و مربیان را به دنبال داشت و از قسمت های قلوه کن و کچل شده چمن و تأثیر مخرّب آن بر روی سطح کیفی و فنّی بازی شکایت می‌کردند. لازم به ذکر است که این مشکل دردسرساز پدیده تازه‌ای نبوده و همواره به عنوان بخشی از نگرانی فعالان رشته‌های ورزشی متّکی بر چمن طبیعی، حضور پررنگ داشت و همین موضوع، سبب ایجاد انگیزه در صنایع و علوم مختلف برای پیدا کردن راه حلی برای آن شد.
متخصصان علوم نساجی و پتروشیمی پس از آزمودن راه حل‌های گوناگون، کسب تجربه و به کارگیری درس‌های آموخته از شکست‌های پیشین، سرانجام به روشی مناسب، سریع و کم هزینه برای ساخت پوششی شبیه به چمن طبیعی دست یافتند.
کمپانی مونسانتو MONSANTO پس از سال‌ها فعالیت در زمینه علوم کشاورزی و اصلاح نژاد گیاهان، در سال ۱۹۶۴ برای نخستین بار موفق به تولید چمن مصنوعی ورزشی شد.مهندسان این کمپانی در ابتدا به بررسی نیازهای رشته‌های ورزشی پرداختند و سپس آن را با دیدگاه‌های هنری و زیبایی شناسی تلفیق کرده و محصولی انقلابی را تولید نمودند.
نکته قابل توجه این است که افرادی موفق به انجام این کار شدند که نه در صنایع نساجی، نه صنایع پتروشیمی و نه پوشش‌های مصنوعی دارای هیچ گونه تخصص و تجربه‌ای نبودند. این محصول ساخته دست کسانی است که بیشترین شناخت و دانش را از چمن طبیعی داشتند.
۱-تولید انبوه در صنایع پتروشیمی
۲-فرایند ساخت آسان، سریع و با هزینه اقتصادی
۳-ویژگی های فیزیکی و شیمیایی برتر و شباهت بالا به چمن طبیعی
چمن مصنوعی ساخت مونسانتو به صورت محدود در چند مدرسه مورد استفاده قرار گرفت و سرانجام در سال ۱۹۶۶ مسئولان ورزشگاه آسترودوم در شهر هوستون ایالت تکزاس سنّت شکنی کرده و با نصب چمن مصنوعی در زمین دو منظوره بیسبال – فوتبال آمریکایی خود، تاریخ ساز شدند.
پس از انجام بازی‌های لیگ همان سال، توجه و علاقه همه اقشار جامعه به این پدیده نوظهور جلب شد.
مدیران باشگاه‌های دیگر دریافتند که با نصب چمن مصنوعی می‌توانند مبالغ کلانی را از محل هزینه‌های مورد نیاز چمن طبیعی صرفه جویی کرده و در نتیجه به افزایش درآمدزایی باشگاه منجر شود.
فدراسیون‌های ورزش‌های دیگری همچون:
نیز به استفاده از چمن مصنوعی ورزشی روی خوش نشان داده. نخستین دستورالعمل‌ها، مقررات و ضوابط را برای چمن مصنوعی، تدوین و منتشر کردند که گامی بزرگ در رقم زدن سرنوشت تاریخچه چمن مصنوعی ورزشی بود.
استفاده از چمن مصنوعی تا پایان دهه ۷۰ میلادی در آمریکای شمالی به رشد سریع خود ادامه داد. با آغاز دهه ۸۰ میلادی، آرام آرام توجه کشورهای اروپایی به این کالای منحصر به فرد جلب شد.
نگاه عمومی به چمن مصنوعی در کشورهای اروپایی همواره آمیخته با شک و تردید بوده که عمدتاً در موضوعات سلامتی و محیط زیستی ریشه داشت. به همین دلیل، مؤسسات استاندارد و ارزشیابی کیفی در سراسر کشورهای اروپایی، پژوهش های گسترده‌ای را برای بررسی احتمال وجود ترکیبات مُضر و تهدید کننده سلامتی انسان آغاز کردند. پس از انجام آزمایشات علمی و فنّی دقیق، چمن‌های مصنوعی توانستند بسیاری از استانداردهای مورد نیاز را دریافت کرده و مسیر را برای ورود به میادین ورزشی هموار نمایند. به دنبال آن، برخی باشگاه های فوتبال در بریتانیا و چند کشور دیگر اروپایی، در سال های آغازین دهه ۸۰ میلادی اقدام به نصب چمن مصنوعی ورزشی در زمین‌های تمرینی و زمین های مورد استفاده در مسابقات رسمی نمودند.
با این حال رشد و گسترش استفاده از چمن مصنوعی در اروپا، بسیار آهسته پیش می رفت و حتی در مواردی باشگاه های فوتبال اقدام به جمع آوری چمن های مصنوعی خود نمودند. در سال‌های دهه ۹۰ میلادی، بسیاری از صاحبان سرمایه در کشورهای اروپایی به سمت صنعت چمن مصنوعی جذب شدند و کارخانه‌ها و برَندهای گوناگونی در سراسر این قاره، فعالیت و تولید چمن مصنوعی را آغاز کردند. بررسی رُشد بازار عرضه و تقاضا و میزان سودآوری صنعت چمن مصنوعی به اندازه ای بود که هر کارآفرینی را به سمت فعالیت در این حوزه جذب می‌نمود.
تاریخچه چمن مصنوعی ورزشی
در سوی دیگری از جهان، بسیاری از کشورهای فقیر و در حال توسعه از بدیهی ترین پیش نیازها مانند سرمایه، دانش، تجربه و امکانات فنّی کافی برای ایجاد و نگهداری چمن طبیعی در شرایط ایده آل و مطابق با استانداردهای فیفا محروم هستند. مسئولان ورزشی این کشورها در طول سال‌های متمادی از فیفا درخواست می‌کرده اند تا شرایط و قوانین استفاده از چمن مصنوعی را تسهیل نماید تا امکان دسترسی بخش بزرگی از ورزش دوستان در این کشورها به زمین‌های مناسب فراهم شود.
سرانجام در سال ۲۰۰۱ میلادی، فیفا برای نخستین بار دستورالعمل کیفیت خود را منتشر کرد و به دنبال آن یوفا (اتحادیه انجمن فوتبال اروپایی) نیز از سال ۲۰۰۵ مجوز استفاده از چمن مصنوعی ورزشی در مسابقات رسمی را صادر نمود.
فروش چمن مصنوعی ورزشی در چمنزار.
۱ دیدگاه
جالب بود.