نور زمین فوتبال و بهترین طراحی ممکن

دید تماشاچی مهم‌تر است یا دید بازیکن؟

امروزه در طراحی و معماری ورزشگاه‌ها به ویژه استادیوم های فوتبال، عوامل مختلفی هستند که مورد توجه قرار می گیرند. در کشورهای پیشرفته اروپایی به جزئیات بسیار ظریفی در معماری توجه می شود که علاوه بر زیبایی و چشم نواز بودن سازه ها، حداکثر میزان بازدهی را هم پوشش دهند. اما چه باید کرد تا خدماتی که در زمین چمن ارائه می شود، هم از نقطه نظر زیباشناختی ممتاز باشد و هم از لحاظ کاربردی در سطح بالایی قرار گیرد؟

یکی از عناصر بسیار مهم در زمین های فوتبال به طور خاص، نور ورزشگاه است؛ اینکه تماشاچی و بازیکن هر دو دید خوبی نسبت به زمین داشته باشند بستگی به نور زمین فوتبال دارد. نور زمین فوتبال همواره مورد توجه صاحبان زمین های ورزشی و معماران این سازه ها بوده است. نکته بسیارمهم در این باره این است که نور ورزشگاه‌ها باید با استانداردهای فیفا، لیگ برتر هر کشور و بازی های المپیک همخوانی داشته باشد. این نهادها حتی برای نور ورزشگاه ها استانداردهایی طراحی کرده اند که در زمره جزئیات بسیار مهم در طراحی زمین های ورزشی به حساب می آید.

در طراحی نور زمین فوتبال عوامل متعددی دخیل هستند که عبارتند از: اندازه زمین بازی، ارتفاع زمین، موقعیت جغرافیایی زمین، و تعداد تیرهای چراغ برق، شدت روشنایی و توزیع یکسان نور. مساله بسیار مهم آنکه همه این عوامل اهمیت دارند و به یک اندازه باید مورد توجه قرار گیرند. در حقیقت بر اساس تجزیه و تحلیل همین فاکتورها و عوامل مرتبط با یکدیگر است که مهندسان طراحی نور قادرند برای نورافکن های زمین فوتبال به طور دقیق برنامه ریزی می کنند. اما آنها چه می کنند؟

چمن مصنوعی فوتبال

تجزیه و تحلیل عوامل مهم در طراحی نور زمین فوتبال

مهندسان طراحی نور در اولین مرحله با استفاده از نرم افزارهای فوق تخصصی، دست به شبیه سازی زمین فوتبال می زنند تا جایگاه نور را در زمین فوتبال مشخص کنند. این نرم افزارهای با توجه به نتایج دقیقی که ارائه می دهند، دید نسبتا کاملی از وضعیت نور در فضای واقعی به مهندسان ارائه می کنند. این نرم افزارها الگوهای اولیه و پیش فرضی را از انواع زمین های ورزشی دارند که بر اساس آنها تعیین می کند نورافکن های زمین و به طور کلی، طراح نور چنین فضایی چگونه و با چه کیفیتی باید باشد.

مهندسان طراح نور در مرحله دوم باز به کمک این نرم افزار، نیروی برق، میزان خروجی تشعشعات نوری و زاویه پرتوهای نور را می سنجد و بعد تصمیم می گیرند که نور یک ورزشگاه سرباز را چگونه طراحی کنند چون هر ترکیب هر کدام از این عوامل، نتایج متفاوتی را در پی دارد. در پایان، پیش از شروع فاز اجرایی کار، نمونه نهایی از زمین بازی در محیط نرم افزار به همراه تجزیه و تحلیل های دقیق مبنی بر اینکه بازیکنان چگونه همدیگر را می بینند و تماشگران چه طور بازی را تماشا می کنند، در اختیار مشتری قرار داده می شود تا تصمیم نهایی را بگیرد.

نکات مهم در بهبود کیفیت نور زمین فوتبال

معماران و طراحان ورزشگاه ها و زمین های فوتبال برای بهبود کیفیت نور زمین فوتبال باید در مرحله اول، از آلودگی نوری دوری کنیم. یعنی به عنوان مثال نور شدید، دید تماشاچیان را مختل می کند. بنابراین نور شدید، آلودگی نوری به حساب می آید. برای جلوگیری از بروز این مشکل می توان از نورافکن هایی استفاده کرد که زاویه پرتوی کوچکتری دارند و از این نظر نور را متمرکزتر می کنند.ثانیا باید به این نکته مهم توجه کنیم که طول عمر نورافکن ها از نظر صرف هزینه برای صاحبان زمین های فوتبال نکته ای بسیار حیاتی است. بعضی شرکت های تولید کننده، نورافکن هایی با طول عمر ۲۰ تا ۲۷ سال به مشتریان خود ارائه می دهند چون تعویض مداوم نورافکن هزینه های زیادی را برای صاحبان ورزشگاه به دنبال دارد.

نکته سوم اینکه مسئله طراحی نور زمین فوتبال آن قدر حیاتی است که حتی پخش تلویزیونی بازی ها را نیز تحت تاثیر می دهد. در طراحی نور باید تضمین کنیم که نورپردازی زمین فوتبال در صحنه های آهسته تلویزیونی باعث نشود که تجربه دیداری تماشاگر تلویزیونی دچار اختلال شود. امروزه حتی بسیاری از طراحان نور زمین فوتبال حرکت دوربین های پر سرعت را نیز در طراحی نور خود لحاظ می کنند!

با در نظر گرفتن تمام فاکتورهایی که به آن اشاره کردیم، می توان بهترین استفاده از نور زمین فوتبال را داشت و در عین حال در هزینه های استادیوم های فوتبال نیز صرفه جویی کرد.

مترجم: بهنام رشیدی